الف)نزاع نخست
تکلیف دیدگاه اول در همان جریان مذاکرات تا امروز بارها و بارها روشن شده است. در حالی که جریان اول می کوشید مذاکرات را کاملاً ذیل نظر رهبری جلوه دهد، رهبر انقلاب تصریح کردند:«بنده در جزئیّات مذاکره دخالتی نکردم، باز هم نمی کنم؛ من مسائل کلان، خطوط اصلی، چهارچوب‌های مهم و خطّ قرمزها را به مسئولین کشور همواره گفته‌ام... اینکه حالا گفته بشود که جزئیّات این مذاکرات تحت نظر رهبری است، این حرف دقیقی نیست.» ایشان از اصرار خود بر خطوط قرمز سخن گفتند:«من یک خواسته‌هایی از مسئولین داشته‌ام که این را به آنها عرض کردم، گفتم و روی آنها اصرار دارم.» ایشان همچنین تصریح کردند:«البتّه نرمش و انعطاف و مانور هنرمندانه و قهرمانانه در همه‌ی عرصه‌های سیاسی، یک کار مطلوب و مورد قبولی است، لکن این مانور هنرمندانه نبایستی به معنای عبور از خطوط قرمز، یا برگشتن از راهبردهای اساسی، یا عدم توجّه به آرمان ها باشد؛ اینها را باید رعایت کرد.»
ایشان تأکید کردند که آنچه به صورت علنی بیان شده همان چیزهایی است که عیناً به مسئولین گفته اند و اینکه گفته می شود در جلسات خصوصی از خطوط قرمز صرف نظر شده دروغ است:«آنچه بنده اینجا در این جلسه یا در جلسات عمومی می گویم، عیناً همان حرف هایی است که در جلسات خصوصی به مسئولین، به رئیس‌جمهور محترم و به دیگران می گویم. این خطّ تبلیغی‌ای که دیدیم و می‌بینیم دنبال می کنند که بعضی از خطّ قرمزهایی که رسماً اعلام می شود، در جلسات خصوصی از آنها صرف‌نظر می شود، حرف خلاف واقع و دروغی است. آنچه ما اینجا به شما می گوییم یا در جلسات عمومی می گوییم، عیناً همان حرف هایی است که به دوستان، به مسئولین، به هیئت مذاکره‌کننده، همان ها را بیان می کنیم؛ حرف ها یکی است.»
رهبر انقلاب تأکید کردند که حرف من را از زبان خودم بشنوید:«گفتند که کسانی به عنوان نماینده‌ی رهبری از زبان رهبری حرف می زنند. خُب، من خودم هنوز که الحمّدلله زبانم از کار نیفتاده؛ حرف خود من که مقدّم به حرف آنها است... خب، شما حرف من را از خود من بشنوید.»
رهبر انقلاب در حین مذاکرات در عین حمایت از تیم مذاکره کننده بارها نکاتی را گوشزد کردند که نشان از نگاه انتقادی ایشان به برخی رویکردها داشت. ایشان تأکید کردند:«بدانند دستاورد کنونی هسته‌ای ما چیز باارزشی است؛ این را بدانند؛ به چشم کم‌ارزش و چیز سبک به آن نگاه نکنند؛ چیز با ارزشی است.» ایشان تأکید کردند:«توافق نکردن بهتر از توافق بد است... توافق نکردن از توافق کردنی که در آن، منافع ملّت پامال بشود، عزّت ملّت از بین برود، ملّت ایران با این عظمت، تحقیر بشود [بهتر است]، توافق نکردن شرف دارد بر یک چنین توافق کردنی.»
رهبر انقلاب به برخی ساده لوحی ها در داخل اشاره کردند:«یکی از ترفندها و خلاف‌گویی ها این است که این‌جور القا کنند به افکار عمومی مردم که اگر ما در قضیّه‌ی هسته‌ای، تسلیم طرف مقابل شدیم، همه‌ی مشکلات اقتصادی و معیشتی و غیره حل خواهد شد؛ این را دارند تبلیغ می کنند. البتّه تبلیغاتچی های خارجی با شیوه‌های کاملاً ماهرانه‌ی تبلیغاتی خط می دهند، در داخل هم بعضی از روی ساده‌لوحی و بدون اینکه نیّت سوئی داشته باشند، بعضی هم واقعاً از روی غرض همین را دارند تبلیغ می کنند که اگر ما در این قضیّه کوتاه آمدیم و تسلیم شدیم در مقابلِ طرف مقابل، همه‌ی مشکلات اقتصادی و مانند اینها حل خواهد شد؛ این خطاست.»
این در حالی بود که ریاست محترم جمهور حتی آب خوردن مردم را هم به حل مذاکرات پیوند می زد! هفدهم خرداد 84، روحانی در مراسم گرامیداشت هفته ی محیط زیست، طی سخنانی گفت:«ما وقتی می‌گوییم باید تحریم‌های ظالمانه رفع شود بعضی‌ها چشمان‌شان زیاد نچرخد. تحریم‌های ظالمانه باید از بین برود تا سرمایه بیاید و مشکل محیط زیست، اشتغال، صنعت و آب خوردن مردم حل شود، منابع آبی زیاد شده و بانک‌ها احیا شوند. آنها که ملت ما را تحریم کرده‌اند ظلم بزرگی مرتکب شده‌اند اما عده‌ای در داخل هم نمی‌دانستند تحریم چیست.»
رهبر انقلاب راه اصلاح وضعیت اقتصادی کشور را تکیه به درون دانستند. ایشان همچنین تصریح کردند:«اگر عزممان را جزم کنیم و دست به دست هم بدهیم، می توانیم اقتصاد را شکوفا کنیم. چشممان به دست دشمن نباشد که کِی این تحریم را برمی دارد، کِی فلان نقطه را موافقت می کند؛ به دَرَک! نگاه کنیم ببینیم خودمان چه‌کار می توانیم بکنیم.»
ایشان با صراحت تمام فرمودند:«کلید حلّ مشکلات اقتصادی در لوزان و ژنو و نیویورک نیست؛ در داخل کشور است. همه تلاش کنند، همه همّت کنند، ان‌شاءالله حل خواهد شد.»
ریاست مجمع و مسئولین دولتی اما به گونه ای سخن می گفتند که دشمن ما را در موضع ضعف قلمداد می کرد. هاشمی رفسنجانی گفت:«تحریم ها پدر مردم را درآورده.» همین جمله از هاشمی تیتر بی بی سی فارسی شد. هاشمی تصریح کرد:«اکثر مردمی که مزدبگیر هستند تحریم‌ها استخوان‌های آنها را خرد کرده است.»
رهبر انقلاب در پاسخ اخیر خود به نامه رئیس جمهور نیز تأکید کردند:«در تبلیغات توجه شود که در برابر آنچه در این معامله به دست آمده، هزینه‌های سنگینی پرداخت شده است. نوشته‌ها و گفته‌هائی که سعی می‌کنند این حقیقت را نادیده گرفته و خود را ممنون طرف غربی وانمود کنند با افکار عمومی ملت، صادقانه رفتار نمی‌کنند.» ایشان فرمودند:«بار دیگر تأکید می‌کنم که از خدعه و نقض عهد دولت‌های مستکبر بویژه آمریکا در این مسأله و دیگر مسائل غفلت نشود.»
رهبر انقلاب همچنین در آخرین اظهارنظر خود با صراحت فرمودند:«البتّه من شخصاً معتقدم که می شد ما از این بهتر هم انجام بدهیم، خب، بالاخره توان و فرصت و امکانات همین اندازه را اقتضا کرد.»
پس این نگاه که همه چیز زیر نظر رهبری بود و نتیجه هم کاملاً مطلوب ایشان رقم خورد، جز خیال پردازیِ محافظه کارانِ خسته چیزی نیست. اینان باید به واسطه ی همراهی شان با دولت و جریانات اصلاح طلب در هجمه به دلواپسان پاسخگو باشند. مقدم فر در حالی حسین شریعتمداری را به تفرقه افکنی متهم می کرد که خود بانی اصلی تفرقه افکنی بود. به راستی این چه تحلیلی است که اگر صلحی به امام حسن دارد تحمیل می شود بگوییم کسی حرف نزند تا مردم نفهمند امام در چه شرایطی قرار دارد و با سکوت خود اجازه بدهیم تحمیل هر چه بهتر و قوی تر صورت پذیرد؟! رهبر انقلاب البته در مواردی از خطوط قرمز عدول کردند اما اصل بر پایبندی به خطوط بود مگر آنچه ایشان استثناء کنند نه اصل بر بی اهمیتی خطوط قرمز و غلط بودن مطالبه ی پایبندی به این خطوط.
رهبر انقلاب در مقابل تبریک گفتن های برخی چهره های سپاه و ارتش بعد از لوزان نیز واکنش نشان دادند تا بیش از پیش بطلان تحلیل نادرست برخی افراد و جریانات که می کوشیدند افتخار توافق را به نام رهبری ثبت کنند، مشخص شود. ایشان فرمودند:«اینکه حالا تبریک می گویند، به بنده تبریک می گویند، به دیگران تبریک می گویند، بی‌معنی است، چه تبریکی؟»
