گروه سیاسی-رجانیوز: همزمان با چهارمین سالگرد شهادت مصطفی احمدی روشن برخی اخبار تکذیب نشده حکایت از این دارد که قلب راکتور اراک خارج شده و طی چند روز نابود خواهد شد.
به گزارش رجانیوز اجرای این تعهد توسط سازمان انرژی اتمی - درست در زمانی که آمریکا به لطایف‌الحیل مختلف در حال بازگردان تحریم‌های خود می‌باشد- به قدری منجر به ذوق زدگی دشمنان دیرینه کشور شده است که پایگاه اینترنتی روزنامه «هیل» که تحت مالکیت کنگره آمریکا است ، ساعاتی بعد از انتشار خبر خروج قلب رآکتور اراک نوشت: « پیشرفت ایران، (در اجرای برجام)، سریع‌تر از آن چیزی است که تحلیل‌گران انتظار داشتند.»
در همین راستا باید اشاره کرد با وجود اینکه مدیر روابط عمومی سازمان انرژی اتمی می‌گوید هیچ اقدامی در خصوص خارج کردن قلب راکتور انجام نگرفته است اما بررسی برخی دیگر از مواضع مسئولان دولتی این خبر را تائید می‌کند. در همین زمینه بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی در گفت‌وگو با روزنامه اعتماد گفت: «ما تقریباً تمام کارهایی که براساس برجام بر عهده‌مان بود را تکمیل کرده‌ایم و کاری باقی نمانده، البته منهای بحث اراک که بخش‌هایی از کار شروع شده و بخش باقی‌مانده هم در فاصله اندک قابل اتمام است.»
همچنین وی درباره اینکه آیا قلب راکتور (کالاندریا) خارج شده عنوان کرد: «اجازه دهید به همین اندازه کفایت شود که اعلام کنم ما بخشی از کار را شروع کرده‌ایم و مابقی کار هم مستلزم این است که برخی کارهای باقی‌مانده قطعی شود و پس از آن می‌توانیم تصمیم نهایی را اتخاذ کنیم.»
در تازه ترین اظهار نظر نیز سخنگوی سازمان انرژی اتمی در حاشیه مراسم گرامیداشت شهادت شهید علی محمدی در دانشگاه تهران با تائید مجدد این موضوع گفت:« چیزی که ما تعهد داریم و باید تا قبل از روز اجرا انجام دهیم این است که کلندریای راکتور بیرون بیاید و در حفره‌هایی که کلندریا دارد سیمان تزریق شود و نه در مخزن اصلی و قلب رآکتور؛ این کار باید ظرف روزهای آتی انجام شود و بخشی از کار را شروع کرده‌ایم اما زمانی آن را به انتها می‌رسانیم که کارهای دیگر هم همزمان انجام شود. خیلی سریع و شدید در حال کار هستیم و بازرس‌های آژانس وارد شده‌اند که گروه‌های مختلفی هستند؛ امیدواریم ظرف روزهای آتی بتوانیم کار را به انتها برسانیم»
در ادامه نیز مجید تخت روانچی در حاشیه نشست با اعضای هیئت رئیسه اتاق بازرگانی ایران و مدیران عامل 8 بانک کشور در جمع خبرنگاران در خصوص مشخص نبودن زمان اجرایی برجام گفت: «یکی از تعهدات ما این است که رآکتور اراک نوسازی شود، تمام آنچه که قرار بود در اراک انجام شود در حال اجراست.»
لذا سخنان مسئولان نشان از صحت این موضوع دارد. در همین راستا باید به این نکته اشاره کرد که قلب راکتور اراک تا قبل از روی کار آمدن دولت یازدهم بیش از 80 درصد آن پیشرفت داشته و حاصل زحمات چندین و چند ساله دانشمندان هسته‌ای این مرز و بوم است و خروج آن به معنی نابود کردن یکی دیگر از سرمایه‌های راهبردی کشور است. همچنین در رابطه با این اقدام دولت یازدهم توجه به چند نکته ضروری است:
اولاً خروج قلب راکتور اراک در زمان فعلی بر خلاف برجام است؛ زیرا مطابق برجام قرار بوده است که یک توافق رسمی بین ایران و برخی از کشورهای 5+1 انجام بگیرد و مطابق این توافق مسئولیت‌های طرفین نیز مشخص شود. در همین راستا در بخشی از برجام آمده است:
«اعضای 1+5 و ایران، پیش از رسیدن به روز اجرا، یک سند که در آن تعهدات محکم آنها در پروژه مدرنسازی اراک بیان شده است را جمعبندی خواهند کرد که یک مسیر مطمئن رو به جلو برای مدرن سازی راکتور فراهم نموده و مسوولیت های به عهده گرفته شده توسط اعضای 1+5 بویژه در حوزه های کلیدی نظیر طراحی، بازبینی طراحی و صحه گذاری، ساخت قلب راکتور، طراحی، ساخت و تامین سوخت، ایمنی و امنیت، پسمانداری یا پردازش سوخت مصرف شده، همین طور تامین مواد، تجهیزات و سیستمهای ابزار دقیق و کنترل، و قراردادهایی که متعاقباً منعقد خواهد شد.»
در قسمتی دیگر از برجام نیز در این رابطه می‌خوانیم:
«کشورهای مشارکت کننده از گروه 1+5 و ایران اقدام به شروع بررسی ها راجع به یک سند رسمی که تا قبل از «روز اجرا» تکمیل خواهد شد، می نمایند که در آن تعهد محکم مشارکت کنندگان گروه 1+5 در طرح مدرن سازی نیروگاه آب سنگین اراک مورد تصریح قرار گرفته و مسئولیت هایی که مشارکت کنندگان گروه 1+5 بر عهده خواهند گرفت، تعریف می شود.»
لذا باید گفت در حالی که قرار است بازطراحی راکتور اراک با مشارکت چین و همکاری ایالات متحده آمریکا صورت می‌گیرد و همچنین عراقچی نیز در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با تائید این موضوع به این نکته اشاره کرد که ایران در حال امضاء توافق با چین برای مدرنیزه کردن راکتور اراک است؛ اما تاکنون هیچ قراداد رسمی که مطابق با برجام «تهدات محکم»، «مسیر مطمئن رو به جلو » و « مسئولیت‌های مشارکت کنندگان» را به طور دقیق مشخص کند؛ بین دو طرف منعقد نشده است. به این ترتیب خروج راکتور اراک تنها یک اقدام شتاب زده است که در صورت نقض عهد طرف مقابل -که تاکنون به کرار شاهد آن بودیم- حق اعتراض را از ایران خواهد گرفت زیرا تاکنون توافق اجرایی مشخصی که مسئولیت‌های طرف مقابل در آن اعلام شده باشد منعقد نگردیده است.
ثانیا اقدام مذکور علاوه بر برجام برخلاف شروط مقام معظم رهبری نیز هست ؛ زیرا در نامه ایشان به رئیس‌جمهور در رابطه اجرای برجام هرگونه اقدام درمورد نوسازی کارخانه اراک را منوط به « قرارداد قطعی و مطمئن درباره طرح جایگزین و تضمین» کرده است .
