سرانجام قرارداد در صورت وضع دوباره تحریمها
اولین پرسش مجری در این بخش به دکتر مستقل اختصاص یافت. وی گفت: در صورت وضع مجدد تحریمها به هر دلیلی تکلیف این قراردادها چه میشود، آیا ما باید ضرر و زیان بدهیم، آیا طرف خارجی باید بماند؛ این مسائل طبق بندهای مصوب چگونه است؟
نماینده وزارت نفت در پاسخ به این سؤال گفت: تحریم هم در هر قراردادی حتی قراردادهای نفتی مستتر است، طرفین قرارداد هر دو خود را برای هر کاری که منجر به لغو قرارداد شود، آماده میکنند تا بتوانند راهکاری برای برونرفت از آن داشته باشند. همین تحریمهاا بود که منجر شد تا تولیدات ما را در منابع هیدروکربنی پایین آورد زیرا اصلاً مجوز فروش نداشتیم و پولمان را نمیتوانستیم بگیریم، مجبور شدیم که تولید را کاهش دهیم، در حال حاضر که تولید افزایشیافته است هنوز هیچ قرارداد خارجی با کسی نبستهایم، در حال حاضر توانستهایم از 1 میلیون بشکه نفت در صادرات به 2 میلیون بشکه نفت در صادرات برسیم.
نماینده وزارت نفت: در مصوبه دولت به شرایط تحریم اشاره نشده است!
وی در ادامه گفت: این به این معنی است که ما توانایی کنترل و مدیریت منابع راداریم، اما در پاسخ به این سؤال که برای مخاطرات آماده هستیم یا خیر، باید گفت که تمام سیستم ما برای انجام مخاطرات آماده هست، 100 درصد قراردادهای ما در زمان وضع تحریم، راهکارهای مشخصی را برای هر دو طرف دارند،
وی در پاسخ به این سؤال که مشخصاً در این مصوبه دولت، کجا به مطلبی که گفتید اشارهشده است گفت: هیچ موقع در مصوبه دولت یک آیتم همانند موضوع تحریم بهطور مستقیم بازگو نمیشود بلکه مصوبه دولت مربوط به کلیات است؛ اما در داخل قرارداد ما بندهایی را همانند بلایای طبیعی، انجام کودتا و ... داریم. تحقیقاً هر دو طرف قرارداد، طرف سرمایهگذار و طرفی که منابع طبیعی خودش را در اختیار سرمایهگذار گذشته است، متضرر میگردند. منابع بالادستی به معنی RISK AND REWARD است، اصلاً در داخل این صنعت، این مخاطرات وجود دارد، چگونه ما میتوانیم از مخاطرات احتمالی آتی در امان بمانیم، اگر بخواهیم در غالب بنگاهداری اقتصادی و دولتی به این مسئله نگاه کنیم، ما ضرر بیشتری میکنیم اما اگر به خودمان در قالب E& P ها نگاه کنیم که ما شروع به این سیاستگذاری کردیم، E&P ها در برخورد با RISK & REWARD ها راهکار دارند، سرمایه میگذارند و سرمایه به دست میآورند، فناوری میگذارند و فناوری به دست میآورند.
چگونه به توتال با چنین سابقه ای اعتماد میشود؟! همکاری توتال برای ضربه به ایران در تحریم بنزین
پس از اظهارات نماینده وزارت نفت، مجری برنامه بابیان اینکه ما در مورد اتفاقاتی که رخداده است، صحبت میکنیم، از دکتر ابراهیمی اصل، معاون سابق وزارت نفت پرسید: شرکت توتال که در حال حاضر پیشقدم در بازگشت به ایران است و این درحالی است که در تحریمهایی که اتفاق افتاد جزء اولین شرکتهایی بود که از ایران خارج شد و در تحریم بنزینی که اتفاق افتاد، یکی از شرکتهایی بود که به آمریکا کمک کرد تا تحریم بنزینی تکمیل بشود و ایران دچار یک فاجعه جدی بشود؛ شاید این مهمترین پارامتری باشد که باید در قراردادها تعیین تکلیف بشود و در اینجا ما چیزی ندیدیم که زمانی که تحریم شد آیا آن شرکت خارجی هم ضرر میکند یا خیر، آیا دربندهای قرارداد موردی آمده است یا خیر؟
اگر شرکتهای خارجی به دلیل تحریم بروند خسارت بر عهده ماست!
معاون سابق در سه دولت گذشته پیرامون این سؤال اساسی گفت: در رابطه با مسئله تحریم هیچ موردی نیامده است، متأسفانه هم در قراردادی که تهیهشده است و هم در فحوای این مطلب، اگر به هر دلیل غیر فنی، حتی در راستای تصمیمات اوپک، دولت جمهوری اسلامی ایران تصمیم بگیرد تولید نفت را کاهش دهد از میدانهایی که طرف خارجی است نباید تولید را کاهش دهد، بلکه باید از سایر میدانهایی که خودمان مشغول تولید هستیم، باید کاهش دهد و اگر طرف خارجی را مجبور بکنیم که تولید را کاهش دهند، ما باید بابت تولید نکرده دستمزد، بهره و جریمه بدهیم. حتی در تحریم هم که دلیل غیر فنی است، آنها بروند، ما باید بابت چیزی که تولید نشده است، پرداختها را به آنها انجام بدهیم، البته درزمانی که تحریم پابرجاست، نمیگیرند، بلکه پس از لغو تحریم پولهای خودشان را میگیرند.
رشوه 90 میلیون دلاری توتال به مسئولان ایرانی در زمان مهندس زنگنه!
دکتر ابراهیمی گفت: اکنون شرکت توتال پیشقدم شده است و سینهخیز بهطرف ما میآید و 5 فرودین جناب وزیر اعلام کردند که رسماً قرارداد محرمانه با آن منعقد کردند؛ همین شرکت توتال حدود 12 سال پیش که به ایران آمد برای کارهای نفتیاش، حدود 90 میلیون دلار رشوه و کمیسیون به برخی مدیران ایرانی داد. سازمانهای اطلاعاتی و امنیتی و جناب وزیر از این موضوع اطلاع دارند، زمان مدیریت جناب زنگنه هم بود. محکوم هم شدند. نظام بینالمللی نیویورک و اروپا شرکت توتال را به پرداخت 394 میلیون دلار جهت پرداخت خسارت برای رشوه محکوم کردند. شرکت توتال پذیرفت، مدیرعاملش را که میخواستند، به دادگاه احضار کنند، در یک حادثه مشکوک جت جدید که در اروپا مشغول پرواز بود، سقوط کرد و حادثه به فراموشی سپرده شد. همین توتال درزمانی که به ما در عسلویه فنّاوری بهرهبرداری برای پالایشگاههای گاز را داد در دنیا با تولید صفر فلر و گاز مشعل بود؛ اما به دلیل فنّاوری قدیمی که به ما داد و ما هم مدام از همان کپیبرداری میکنیم، روزانه 12.5 میلیون مترمکعب گاز آتش میزنیم که آلایندگی وحشتناکی دارد. همین توتال تعهداتش را در قراردادهای قبلی انجام نداد، همین مسئله در عراق هم در دو میدانش هست. یک شرکت آمد و گفت که 2 میلیون بشکه در روز تولید میکنیم، اما در عمل 800 هزار بشکه هم تولید نکرد پسازآن هم تبدیل به 600 هزار بشکه شد؛ بنابراین هیچ تضمینی در این قراردادها برای اینکه ما شرکت خارجی را خلع ید و یا جریمه بکنیم نیست.
باج دهی در قراردادها به خاطر برجام است
وی در پاسخ به این سؤال که یکی از اهدافی که برای بازگشت طرف خارجی از سوی دولت مطرحشده است این است که در صورت تحریم آنها هم متضرر بشوند و این موضوع منجر به جلوگیری از تحریمها میشود، گفت: شما خودتان گفتید در زمان تحریم ابتدا توتال رفت سپس بقیه هم رفتند، حتی چینیها و ژاپنیها هم رفتند، هیچکسی نماند. برای اینکه مردم از موضوع مطلع شوند لازم است توضیح دهم؛ قرار است یکمیلیون بشکه در روز، به تولیدمان اضافه بشود، این میزان تولید تقریباً معادل 20 میلیارد دلار سرمایهگذاری است، ظرف مدت 4 سال است که سالی 5 میلیارد دلار میشود. باید 530 چاه حفر شود. از این 530 چاه مقداری که میتوان ساخت داخل انجام داد و تستشده و ظرفیت ساخت داریم – حدود 700 شرکت در ساخت تجهیزات هستند که در حال حاضر بیکار هستند و در حال ورشکستگی هستند – 2.5 میلیارد دلار از این تجهیزات را با ظرفیت موجود میتوان ساخت. اگر کمکشان بکنیم تا 5 میلیارد دلار هم میتوانند تجهیزات بسازند. در حال حاضر شرکت ملی حفاری 150 دکل دارد. الآن دو شرکت ایرانی هم اعلام کردند که ما حاضریم این کار را انجام بدهیم، وزارت نفت، تحتفشار است. آمریکاییها و انگلیسیها و فرانسویها برجام را گروکشی کردهاند، اجازه نمیدهند کار بانکی انجام شود، میگویند نصف میدانها را بدهید تا اجازه فعالیت دهیم.